دیابت نوع 2 یا قندخون بالا
دیابت نوع 2 یا قندخون بالا که به آن دیابت شیرین نوع دو هم می گویند) شایعتر از دیابت نوع یک است . حدود 90 تا 95% از مبتلایان به دیابت را افراد مبتلا به دیابت نوع دو تشکیل میدهند .
حدود ۸ درصد از مردم جهان به دیابت مبتلا هستند که این درصد در ایران به حدود ۱۲ الی ۱۵درصد می رسد یعنی ۱۰تا ۱۲ میلیون ایرانی مبتلا به علائم دیابت یا در استانه ابتلا هستند که یک سوم تا نیمی از آنها از بیماری خود خبر ندارند . شاید به همین دلیل باشد که به آن مرگ خاموش می گویند .
دیابت معمولا ۱۰ سال وقت می خواهد تا عوارض خود را نشان دهد یعنی دیابت کودکان و بزرگسالان اغلب باگذشت ۱۰ سال عوارضی چون درگیری چشمی، کلیوی، و زخم پای دیابتی را نشان می دهد. حال جهت پیشگیری از عوارض دیابت راهی جز کنترل قند خون نیست چرا که دیابت قابل درمان نیست ولی قابل کنترل است.
تفاوت دیابت نوع های مختلف دیابت
مهمترین تفاوت آنها در هورمون انسولین است . بدن افراد مبتلا به دیابت نوع یک اصلاً انسولین تولید نمی کند . اما بدن مبتلایان به دیابت نوع دو هنوز انسولین تولید میکند.
هرچند که سلولهای عضلات، کبد و بافتهای چربی این افراد توانایی جذب انسولین و تنظیم گلوکز را ندارند، که در نتیجه، بدن برای جبران این مشکل لوزالمعده را مجبور میکند انسولین بیشتری تولید کند . اما در نهایت لوزالمعده توانایی خود در تولید انسولین کافی را از دست می دهد و در نتیجه سلولها انرژی مورد نیازشان را کسب نمیکنند .
علائم
علائم دیابت نوع 2 به تدریج بروز میکنند (در واقع، آنچنان تدریجی که، گاهی اوقات آنها را نادیده گرفته یا با این بیماری مرتبط نمیدانیم). برخی افراد برای مشکلات دیگری (مثل خستگی یا افزایش ادرار) به پزشک مراجعه میکنند اما در کمال تعجب متوجه میشوند که دیابت نوع 2 دارند. برخی از علائم شایع دیابت نوع 2 عبارتند از:
- خستگی
- تشنگی شدید
- تکرر ادرار
- گرسنگی شدید
- کاهش وزن
- عفونت
- دیر خوب شدن زخمها
- تاری دید
علت دیابت نوع دوم
دیابت نوع 2 به دلایل مختلفی بروز میکند ، که مهم ترین آنها ژنتیک و سبک زندگی هستند .
ژنتیک
دیابت نوع دو میتواند ارثی باشد ، البته این به این معنی نیست که اگر پدر یا مادرتان دیابت نوع دو دارند یا داشتند ، شما هم قطعاً به این بیماری دچار میشوید؛ بلکه ، به این معنی است که شما در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به این بیماری قرار دارید .
سبک زندگی نیز بسیار مهم است
هرچند ژن ها در بروز دیابت نوع 2 نقش دارند، اما نباید از نقش مهم عادات سبک زندگی نیز غافل شد . برای مثال، کسانی که دارای یک موتاسیون ژنتیکی هستند که آنها را مستعد ابتلا ، به دیابت نوع دو میسازد اما به خوبی از بدنشان مراقبت میکنند دچار دیابت نمیشوند. عادات سبک زندگی که در بروز دیابت نوع دو تأثیر دارند عبارتند از:
- بیتحرکی
- عادات تغذیهای ناسالم
- اضافه وزن/چاقی مفرط
عوامل خطر زایی این نوع بیماری :
- سابقه خانوادگی : اگر یکی از اعضای خانوادهتان به این بیماری مبتلا است (یا بوده) شما در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به آن قرار دارید.
- نژاد : احتمال ابتلای برخی اعضای برخی گروه های نژادی به دیابت نوع دو بیشتر است، از جمله آفریقایی- آمریکاییها، اسپانیولی- آمریکاییها، بومیان آمریکا و آسیایی- آمریکاییها .
- سن: هر چه سن بالاتر باشد، خطر ابتلا به دیابت نوع دو بیشتر است. تأثیر سن بر امکان ابتلا به این بیماری در 45 سالگی شروع به افزایش میکند و بعد از 65 سالگی خطر ابتلا به صورت نمایی افزایش مییابد.
- دیابت بارداری: ابتلا به دیابت در دوران بارداری ، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده را افزایش میدهد.
- سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) : وجود سندرم تخمدان پلیکیستیک نیز خطر ابتلا به دیابت نوع دو را افزایش میدهد زیرا این عارضه به مقاومت انسولین ارتباط دارد .
درمان دیابت نوع 2
از آنجا که دیابت قابل درمان نیست ، هدف درمان این خواهد بود که سطح قند خونتان تا حد ممکن در محدوده طبیعی نگه دارید و علائمتان نیز کنترل شوند تا در آینده دچار عوارض و مشکلات ناشی از این بیماری نشوید .
✅تغییر عادات سبک زندگی
اگر تشخیص داده شد که دیابت نوع 2 دارید، یا اگر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید، در قدم اول باید نگاهی به سبک زندگی و رژیم غذاییتان بیندازید، و در صورت لزوم در آنها تغییراتی ایجاد کنید. سه موردی که باید به دقت مراقب آنها باشید عبارتند از:
- رژیم غذایی
- وزن
- سطح فعالیت جسمانی
✅داروهای دیابت نوع 2
معمولاً دیابت نوع دو در طول زمان بدتر میشود . انجام تغییرات در سبک زندگی ، مثلاً تعدیل رژیم غذایی و ورزش و فعالیت بیشتر ، در ابتدا به شما کمک میکند تا سطح قند خونتان را کنترل کنید ، اما این تغییرات برای دراز مدت کافی نیستند .
بالاخره نیاز پیدا خواهید کرد که برای کنترل قند خونتان از داروها کمک بگیرید. در ابتدا، این داروها به شکل قرص هستند و گاهی اوقات نیاز است که چند نوع قرص مصرف شود. این داروها در مراحل بعد، انسولین و سایر داروهای تزریقی را نیز شامل میشوند.
- متفورمین
- سولفونیل اورهها
- گلیتازونها (تیازولیدیندیونها، TZDها)
- گلیپتینها (بازدارندههای DPP-4)
- آگونیستهای GLP-1
- آکاربوز
- ناتگلیناید و رپاگلیناید
✅ چک کردن مرتب سطح قندخون
محصول مشابه مقاله دیابت نوع 2 یا قندخون بالا در مایاتجهیز :
دستگاه تست قندخون آوان همراه قلم و سوزن
نوار تست قندخون 50عددی برند آوان
سرنگ انسولین سرخود یک میلی متری حلما طب
نویسنده :
این مقاله را دکتر مهرزاد غلامپور دهکی فوق تخصص غدد درون ریز در رابطه با دیابت نوع 2 یا قندخون بالا نوشته است .