فشار خون بالا در کودکان

فشار خون بالا در کودکان برای همه عجیب است . در موقع معاینه و بررسی فشارخون کودک و نوزاد در مطب سوالی که والدین با تعجب می پرسند این است که” مگر بچه ها هم فشار خون دارند ؟!”.

این سوال به اندازه اینکه بپرسیم مگر نوزادان هم قلب دارند عجیب است . فشار خون از مهمترین علایم حیاتی هر موجود زنده است .

برای انتقال گلبول قرمز حاوی اکسیژن به تمام احشائ بدن نیاز به انقباض متعادل در عروق خونی وجود دارد که آن را با اندازه گیری فشار خون می سنجیم .

در صورتی که فشار خون بیش از چند دقیقه پایین باشد ، کمبود اکسیژن باعث آسیب به مغز و سایر ارگان های بدن و در نهایت مرگ می شود .

از طرفی بالا بودن فشارخون که نشانه انقباض بیش از حد جدار عروق است باعث می شود که حجم کافی خون دررگ ها بخصوص مویرگها برای تغذیه بافت های بدن وجود نداشته باشد .

این امر هم یک کمبود اکسیژن مزمن با عوارضی که در بالا ذکر شد ایجاد می کند .

از چه سنی باید فشار خون بالا در کودکان را اندازه بگیریم ؟

در کودکان سالم بدون سابقه هیچ گونه بیماری یا سابقه بستری و رشد نرمال از سه سالگی به بعد باید سالی یکبار فشار اندازه گیری شود .

در کودکانی که با وزن پایین یا نارس به دنیا می آیند یا سابقه بستری دارند . یا هر گونه بیماری زمینه ای کلیوی یا غیر کلیوی مثل چاقی اختلال تکامل ،تشنج ،بیماری کبدی یا قلبی ،مشکلات هورمونی و… دارند باید فشارشان مرتب مورد بررسی قرار گیرد .

خردسالانی که اضافه وزن خوبی ندارند حتی در قبل از سه سالگی و در اولین ویزیت توسط پزشک معالج نیاز به اندازه گیری فشار خون دارند .

این امر برای کودکانی که یک علامت بالینی مزمن تشخیص داده نشده هم دارند صدق میکند فرضا مثل استفراغ های مزمن یا شکم دردهای مزمن و….

علایم فشار خون چیست ؟

فشارخون بالا که به قاتل خاموش هم شهره است می تواند به آرامی و بدون علامت باعث آسیب جدی به سلامتی فرد بشود .

یابرعکس میتواند فشار خون بالا در کودکان بسیار پرسرو صدا به صورت تشنج ، کاهش سطح هوشیاری ،نارسایی قلبی ، نارسایی کلیوی ، سکته مغزی و…خودش را نشان بدهد .

از علایم مزمن فشار خون بالا سردرد ،بی قراری ،خونریزی بینی ، تپش قلب ، تنگی نفس ، خستگی ، سرگیجه ،گر گرفتگی یا تاری دید می باشد .

در کودکان کم سن فشار بالا باعث عدم وزن گیری مناسب می شود .

البته لازم به تذکر است گاه علایم فشار خون بالا بر روی علایم بیماری زمینه ای سوار می شود و ترکیبی از علایم پیچیده برای بیمار ایجاد میکند .

چه بیماری هایی باعث افزایش فشارخون می شوند ؟

مثل سایر بیماری ها در کودکان بسیار بستگی به سن دارد . در کودکان کم سن تر در اکثر موارد مقصر اصلی کلیه است و باید در درجه اول سلامت کلیه بررسی شود .

تنگی عروقی ، اختلالات هورمونی که یک هورمون یا تجمع یک ماده نابجا باعث باز جذب آب و سدیم به مقدار زیاد از لوله ها کلیه می شود یا باعث انقباض بیش از حد عروق می شود.

توده های ترشح کننده هورمون ها از علل دیگر فشار خون بالا در کودکان می باشد .

همانطور که سن بالاتر می رود علل ارثی و هورمونی ومتابولیک کم رنگ تر می شود و علل دیگر مثل چاقی ،سیگار ،استفاده از مواد روان گردان ، دیابت و فشارخون اولیه جای علت های قبلی را می گیرد .

لازم به تذکر است استفاده حتی یک دوز از آمفتامین معروف به شیشه می تواند فشارهای بسیار بالا و حتی خونریزی مغزی ایجاد کند .

رژیم غذایی برای کودک با فشار بالا چگونه باید باشد ؟

رژيم کم نمک و کم چربی زیر بنای اصلی رژیم غذایی این فشار خون بالا در کودکان است . به خصوص در کودکان چاق رعایت رژیم غذایی و کاهش وزن به طور بارزی میتواند نیاز به دارو را در این کودکان کاهش داده یا حذف کند .

استفاده از لبنیات سبزیجات و میوه جات به خصوص آنهایی که غنی از پتاسیم و منیزیم هستند در کنترل فشار خون موثر است .

موز ، زردآلو ، پرتقال ، انجیر ، گریپ‌فروت، هلو، انگور و آلو میوه‌هایی سرشار از پتاسیم هستند .

سیب‌زمینی، سیر، کلم بروکلی ، کدو سبز، قارچ و گوجه‌فرنگی و سبزی‌ها سرشار از پتاسیم هستند .

حبوبات نیز از این نظر غنی‌اند . منابع منیزیم شامل جوانه گندم برشته ، بادام زمینی ، سیب زمینی ، اسفناج ، شیر ، نان سبوس دار و مرغ است. منابع غذایی کلسیم شامل شیر و لبنیات و ماهی است.